21 października w Lesie Rzuchowskim na terenie Muzeum byłego niemieckiego Obozu Zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej siostry pisarza Franza Kafki: Gabriele Herman, Valerie Pollak i Ottilie David.
Wydarzenie zostało zorganizowane przez następujące instytucje: Muzeum byłego niemieckiego Obozu Zagłady Kulmhof w Chełmnie nad Nerem Oddział Muzeum Martyrologicznego w Żabikowie, Gminę Wyznaniową Żydowską w Poznaniu, Instytut Filologii Germańskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu oraz stowarzyszenie Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Zagórowskiej i Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Zagórowie.
Pomysł dotyczący upamiętnienia sióstr Franza Kafki narodził się w Zagórowie 31 stycznia 2019 r. podczas obchodów II Międzynarodowego Dnia Pamięci o Ofiarach Holokaustu. Jednym z zaproszonych gości był kierownik Muzeum w Chełmnie nad Nerem Bartłomiej Grzanka, który zaprezentował wykład „Holokaust-obowiązek pamięci”. Po części oficjalnej miało miejsce spotkanie w MGOK przy poczęstunku .Wtenczas pojawił się pomysł upamiętnienia sióstr Franza Kafki zamordowanych w Chełmnie nad Nerem. W rozmowie uczestniczyli dr Paweł Mazur z Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Poznaniu, pracownik naukowy Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, przyjaciel Zagórowa i współorganizator przedsięwzięć dotyczących upamiętniania wielkopolskich Żydów, oraz Grzegorz Cieślewicz, prezes TPZZ, i Łukasz Parus, dyrektor MGOK.
W konwersacji nie zabrakło przywołania wybitnego badacza twórczości Franza Kafki prof. Łukasza Musiała z Instytutu Filologii Germańskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, notabene zagórowianina, który powiadomiony telefonicznie o koncepcie, wyraził aprobatę i chęć pomocy. Wobec zgodnej woli wspólnego działania, nie pozostało nic innego, jak zastanowić się nad pozyskaniem środków finansowych na tablicę. Stowarzyszenie Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Zagórowskiej 30 listopada 2019 r. dzięki pomocy Damiana Kruczkowskiego, dyrektora Biblioteki Publicznej w Koninie i wiceprezesa Wielkopolskiego Stowarzyszenia na Rzecz Ratowania Pamięci Frydhof, założyło na portalu Pomagam pl zbiórkę zatytułowaną „Tablica dla sióstr F.Kafki”. Informację o zbiórce udostępniono w sumie 381 razy na Facebooku. Zaczęły wpływać darowizny. Uroczystości zaplanowano na 4 czerwca 2020 r., jednak plany pokrzyżowała pandemia. Wiosną 2021 r. ustalono datę odsłonięcia tablicy na 21 października 2021 roku i sprawnie przystąpiono do prac oraz układania i redagowania napisów. Największy problem sprawiło przetłumaczenie stosunkowo długiego napisu na język hebrajski. Na szczęście dzięki wsparciu Rabina Chaima Kornberga z synagogi Mizmor LeDawid w Jerozolimie, Adama Packa z Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Poznaniu oraz Joshui Haima Mamou udało się przygotować hebrajską inskrypcję. Dzięki pomocy Stephena Dersleya skorygowano wersję angielską napisu widniejącego na tablicy. Wykonawcami tablicy byli zaprzyjaźnieni kamieniarze (to już trzecia wspólna tablica) Piotr Chmielowiec z Franklinowa koło Ostrowa Wielkopolskiego i Jacek Woźniak z Zagórowa. Wykazali się cierpliwością, starannością i zaangażowaniem w realizację projektu. Tablica została sfinansowana przez Gminę Wyznaniową Żydowską w Poznaniu oraz ludzi dobrej woli (39 osób!) z Polski i Czech, którzy wpłacili na konto zbiórki 2.220 PLN.
Uroczystość w Chełmnie składała się z dwóch części. W pierwszej, w pawilonie, kierownik Bartłomiej Grzanka zaprezentował odczyt dotyczący deportacji Żydów z Pragi do getta w Łodzi. Następnie prof. Łukasz Musiał wygłosił wykład „Rola Franza Kafki w literaturze i kulturze XX wieku”. Później uczestnicy przeszli pod Ścianę Pamięci, przy której odsłonięto tablicę upamiętniającą siostry Franza Kafki: Gabriele Herman, Valerie Pollak i Ottilie David. Modlitwę odmówili dr Paweł Mazur, Bogusław Wojciechowski z Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Warszawie oraz ks. Krzysztof Kaczmarek, proboszcz parafii Narodzenia NMP w Chełmnie. Po odsłonięciu tablicy przez przedstawicieli Gmin Żydowskich złożono kwiaty i znicze. Organizatorzy dziękują bardzo darczyńcom za okazane serce i pomoc. Szczególne podziękowania wyrażają wobec pani Alicji Kobus, przewodniczącej Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Poznaniu, która z dużą życzliwością wsparła przedsięwzięcie. Słowa podziękowania kierują również do osób przybyłych na uroczystość, zwłaszcza nauczycieli i młodzieży z Zespołu Szkół Ogólnokształcących i Zawodowych im. Braci Kostaneckich w Zagórowie oraz Liceum Ogólnokształcącego im. Józefa Piłsudskiego w Słupcy.